بررسی تغییرات در ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی اکسیدانی طی روند تکوینی رویشی گیاه شورپسند الوروپوس لیتورالیس (aeluropus littoralis parl.) تحت تیمار با کلرید سدیم

چکیده گیاه الوروپوس لیتورالیس قادر به تحمل غلظت های بالای نمک کلرید سدیم است. به منظور بررسی پاسخ مقاومتی این گیاه در برابر غلظت های مختلف کلرید سدیم، برخی شاخص های مرتبط با رشد، فعالیت و بیان برخی آنزیم های آنتی اکسیدانی و محتوی ترکیبات فنلی و پروتئینی در برگ های با سنین مختلف، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمار شوری و افزایش سن به صورت پیشرونده منجر به کاهش شاخص های رشد وافزایش غلظت پراکسید هیدروژن و ترکیبات فنلی کل شده است. فعالیت آنزیم های پراکسیداز محلول، پراکسیداز های یونی و کوالانی با سوبستراهایی چون سیرین گالدازین و فرولیک اسید تحت تیمار 400 میلی مولار نمک افزایش یافت، ولی اثر افزایش سن در تیمار 400 میلی مولار منجر به کاهش فعالیت نوع فرولیک اسیدی در برگ دهم نسبت به سایر برگ ها شد. سطح تظاهر ژن منتخب برای پراکسیدازدیواره تنها در برگ چهارم و در تیمار 200 میلی مولار، افزایش یافت و در سایر برگ ها با افزایش غلظت نمک از میزان آن کاسته شده است. نتایج نشان داد که میزان تمام اسید های فنلی متصل به دیواره در برگ دهم با افزایش غلظت نمک افزایش یافته است. افزایش غلظت نمک و سن برگ منجر به افزایش فعالیت آنزیم های فنیل آلانین آمونیا لیاز و پلی فنل اکسیداز شد. هم چنین مقایسه سطح تظاهر ژن فنیل آلانین آمونیا لیاز نشان داد که سطوح رونوشت ژن به استثنای برگ 4 در سایر برگ ها با افزایش غلظت نمک افزایش یافته و به نظر می رسد که تنها تاثیر افزایش سن به کاهش سطح بیان ژن در روز چهاردهم منجر شده است. شوری منجر به کاهش محتوی پروتئینی شد، هم چنین تاثیر شوری بر الگوی الکتروفورزی پروتئین ها در برگ های هفتم و دهم تحت تیمار های مختلف، متفاوت بود. شوری منجر به القا و ناپدید شدن برخی باند ها در برگ های با سنین مختلف شد. بررسی پراکنش آنزیم پراکسیداز و پراکسید هیدروژن به روش رنگ آمیزی هیستوشیمی نشان داد که شوری و سن برگ منجر به افزایش فعالیت آنزیم در بافت هایی چون اپیدرم، دیواره های سلولی دسته های آوندی، غلاف آوندی و فیبر های اسکلرانشیمی و پراکنش پراکسید هیدروژن در اپیدرم، آپوپلاست و دیواره های سلولی آوندها شده است. این نتایج نشان می دهد که میان افزایش فعالیت آنزیم های مورد بررسی، تغییردر محتوی فنل ها و کاهش شاخص های رشد ارتباط وجود دارد و توازن میان تشکیل شبکه های فرولاتی و لیگنین با دخالت آنزیم ها و محتوی فنلی منجر به افزایش سختی دیواره و کاهش رشد شده است. هم چنین نتایج نشان می دهد که ظرفیت سیستم آنتی اکسیدانی گیاه با افزایش فعالیت آنزیم هایی چون پراکسیداز، فنیل آلانین آمونیالیاز و پلی فنل اکسیداز در برابر تاثیر شوری و افزایش سن برگ افزایش یافته است.